Grypa, wirus typ A i B – szybkie testy diagnostyczne, wady czy zalety?

Krystyna Ciborska

specjalista diagnostyki laboratoryjnej / Kierownik Laboratorium

Szybkie testy diagnostyczne w kierunku grypy to testy wirusa grypy A i B (wirus świńskiej grypy A/H1N1 należy do typu A) w próbkach materiału pobranego z dróg oddechowych. Są to testy jakościowe - uzyskuje się wynik „dodatni” lub „ujemny”. Referencyjnymi badaniami potwierdzającymi zakażenie wirusem grypy jest polimerazowa reakcja łańcuchowa z odwrotną transkryptazą (RT-PCR) lub hodowla wirusa.

Wyniki szybkich testów są dostępne maksymalnie w ciągu 15 minut, co ma istotne znaczenie kliniczne. Wadą tego badania jest jednak jego ograniczona czułość w wykrywaniu zakażenia wirusem grypy. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku wyników ujemnych, które w rzeczywistości mogą być fałszywie ujemne.

Czynniki wpływające na wiarygodność wyników testu:

  • Objawy kliniczne wskazujące na grypę
  • Aktywność wirusa grypy w badanej populacji
  • Czas od początku choroby do pobrania próbki materiału z dróg oddechowych (przebadanie próbek pobranych w ciągu 48–72 h od początku choroby, gdy wydalanie wirusa jest największe zwiększa prawdopodobieństwo uzyskania dodatniego wyniku
  • Rodzaj materiału pobranego z dróg oddechowych: wymaz z części nosowej gardła, nosa lub gardła.

Kiedy rozważyć wykonanie badań RT-PCR? Wykonanie dodatkowych testów diagnostycznych należy rozważyć w przypadku:

  • uzyskania ujemnego wyniku uzyskanego szybkim testem w okresie dużej aktywności wirusa grypy, jeżeli pożądane jest jego laboratoryjne potwierdzenie

Diagnostyka laboratoryjna grypy:

  • hodowla wirusa (wymaz z części nosowej gardła, wymaz z gardła, plwocina)- czas oczekiwania na wynik- do 10 dni
  • badanie immunofluorescencyjne, wykrywanie antygenów wirusa metodą immunofluorescencji bezpośredniej (DFA) lub pośredniej (IFA)- czas oczekiwania na wynik do 24 godzin
  • RT-PCR, testy PCR- czas oczekiwania na wynik do 24 godzin
  • szybkie testy diagnostyczne, wirus A i B (wymaz z części nosowej gardła, wymaz z gardła)